Pomoc Spoleczna Przyszło nam żyć w czasach, które zapewniają wachlarz możliwości niespotykany kiedykolwiek wcześniej, ale wiąże się on niestety z całym zbiorem zagrożeń. Przeniesienie znacznej części swojego życia do wirtualnej rzeczywistości potrafi wielu osobom odbijać się czkawką, a natura wykonywanego zawodu lub zwyczajna presja społeczna mobilizuje nas dodatkowo do spędzania kolejnych godzin przed komputerem. Wzrasta również tempo naszego życia, co wiąże się z nadmiarem stresu i różnorakich trosk. Takie realia oznaczają jedno: jeśli nikt nas nigdy nie nauczył radzić sobie prawidłowo z naszymi emocjami, to są wielkie szanse na to, że na pewnym etapie życia ostatecznie zboczymy ze ścieżki, a nasza stabilność psychiczna ulegnie osłabieniu lub wręcz całkowitemu zachwianiu. Aby się przed tym bronić, należy zrozumieć, co konkretnie zagraża naszemu zdrowiu psychicznemu i w jaki sposób możemy się przed tymi rzeczami bronić, a także jak swoją psychikę wzmacniać, by zminimalizować ryzyko jakichkolwiek nieprzyjemności w przyszłości.
Czym jest choroba psychiczna?
Choroba psychiczna jest terminem stosunkowo obcym w polskim społeczeństwie, a z tego powodu bardzo trudno jest go ubrać w słowa, które zadziałałyby odpowiednio na wyobraźnię. Rozłóżmy zatem na czynniki pierwsze chorobę rozumianą w sposób stricte fizyczny na przykładzie dowolnego problemu z wątrobą. Istnieje w jej ramach sama dolegliwość, o której organizm informuje nas poprzez mniej lub bardziej dotkliwe objawy – samo leczenie ich nie przyniesie jednak pożądanego skutku i długoterminowej poprawy, jeśli nie zrozumiemy przyczyn naszej choroby, która tkwi zazwyczaj w złych nawykach. Bardzo podobnie wygląda to w przypadku choroby psychicznej: wskutek określonych przyczyn pojawia się dolegliwość, która zaczyna rezonować na nasze zachowanie poprzez określone objawy, których przykładem może być obniżone samopoczucie i myśli samobójcze w wyniku stanów takich jak depresja. Profilaktyka zdrowia psychicznego nie polega jednak na leczeniu objawów, lecz zapobieżeniu pojawienia się w naszym życiu przyczyn, czyli stanów i uczuć, które mogą stać się fundamentem rozwoju choroby.
Przyczyny choroby psychicznej
Higiena psychiki jest zagadnieniem równie istotnym jak higiena osobista w sensie stricte fizycznym. Czasy współczesne sprzyjają zaniedbaniom i nadużyciom w wielu sferach życia, którym warto jest się przyjrzeć. Tempo naszej egzystencji, forsowane na przykład przez wykonywany zawód, sprzyja lekceważeniu elementów, które składają się na nasze dobre samopoczucie: zaczynamy pomijać niektóre posiłki lub jeść w pośpiechu, ciągle śpimy za mało, korzystamy godzinami z internetu. Należy tutaj zaznaczyć, że nie chodzi wcale o jednoznaczne demonizowanie któregokolwiek z tych czynników: spanie za mało jest w porządku, jeśli bywa okazjonalne, szkodliwy jest zazwyczaj nadmiar. O jakim nadmiarze mowa najczęściej? Zdecydowanie chodzi tutaj o bodźce wszelkiego rodzaju, które odbieramy za pośrednictwem komputera czy telefonu. Zastanówmy się, ile dźwięków, obrazów i emocji otrzymujemy podczas codziennego przeglądania serwisu informacyjnego. Pobieramy do naszego mózgu mnóstwo wiadomości, działających na nasze poczucie bezpieczeństwa – organizm nie potrafi ich przy tym filtrować i rozróżnić, które są dla nas faktycznie istotne, a które nie. W rezultacie czujemy autentyczny niepokój nawet w chwili, gdy czytamy o wydarzeniu zupełnie z nami niezwiązanym, które miało miejsce kilka tysięcy kilometrów od naszego domu. Organizm oszalałby jednak, gdyby wszystkie te bodźce traktował jednakowo: właśnie dlatego na pewnym etapie chłonięcia bodźców przechodzimy w swoisty tryb oszczędzania energii życiowej, który owocuje chociażby złym samopoczuciem. Choroba psychiczna jest u swych podstaw reakcją organizmu na jakieś wydarzenia: może nimi być ciągłe wystawianie się na nadmiar bodźców, mogą nimi być traumatyczne przeżycia. Jeśli nie jesteśmy w stanie zreflektować się i rozłożyć problemu na czynniki pierwsze, organizm zacznie szukać ukojenia na swój własny sposób, co może skutkować stanami takimi jak depresja, schizofrenia czy zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. Dobrze jest zatem podchodzić do swojego życia w sposób możliwie najbardziej zdystansowany i zachowywać umiejętność chłodnego, beznamiętnego spojrzenia na swoje problemy, ponieważ pozwolenie na pochłonięcie siebie przez wir emocji i bodźców w prostej linii może zrujnować naszą stabilność psychiczną i zaowocować chorobą lub uzależnieniem.
Leczenie
Prawda jest jednak taka, że żyjemy w społeczeństwie, w którym profilaktyka zdrowia psychicznego nie jest zagadnieniem, o którym mówi się szeroko, czego efektem jest na przykład wysoka pozycja Polski w zestawieniu krajów, w których młodzież najczęściej popełnia samobójstwa. Jeśli podejrzewamy u siebie jakiekolwiek schorzenie natury psychicznej lub po prostu czujemy się źle z powodu, z którym nie potrafimy sobie poradzić, bezwzględnie powinniśmy skorzystać z pomocy psychologa. Psycholog jest zawsze specjalistą pierwszego kontaktu, który będzie w stanie postawić nam wstępną diagnozę i skierować nas dalej – na przykład do psychoterapeuty lub lekarza psychiatry.
